📘 Kadastro Kanunu (3402 Sayılı) Detaylı ve Açıklayıcı Ders Notları

I. GENEL BİLGİLER

1. Kadastro Nedir?

Kadastro, taşınmaz malların sınırlarının, yüzölçümlerinin, niteliklerinin ve hak sahiplerinin belirlenerek harita ve tutanaklara bağlanması işlemidir. Türkiye’de kadastro çalışmaları hem hukuki hem de teknik yönüyle bir arada yürütülür.

2. Kadastro Kanunu’nun Amacı

• Mülkiyetin tespiti,

• Tapu sicilinin oluşturulması,

• Taşınmaz mallar üzerindeki hakların güvence altına alınması,

• Kamusal düzenin sağlanmasıdır.

II. KADASTRO KANUNU'NUN KAPSAMI VE DAYANAĞI

1. Yasal Dayanak

• 3402 sayılı Kadastro Kanunu (1987 yılında yürürlüğe girmiştir).

• Tapu Kanunu, Türk Medeni Kanunu ve İmar Kanunu ile birlikte değerlendirilir.

2. Kapsam

• Tüm Türkiye'deki kadastro çalışmalarını kapsar.

• Orman, mera, yayla gibi kamu mallarının sınırlarının tespiti de bu kanun çerçevesindedir.

III. KADASTRO ÇALIŞMALARI

1. Kadastro Çalışmalarının Aşamaları

1. Kadastroya başlama kararı ve ilan

2. Sınırlandırma

3. Hak sahiplerinin beyanlarının alınması

4. Tutanakların düzenlenmesi

5. Kadastro mahkemesi veya hakimi tarafından inceleme

6. Tapu siciline tescil

2. Kadastro Alanlarının İlanı

• Kadastro yapılacak alanlar önceden ilan edilir (m.3).

• İlan süresi 15 gündür, askı süresinde itiraz mümkündür.

IV. KADASTRO KOMİSYONLARI VE PERSONELİ

1. Komisyonun Oluşumu (m.4)

• Kadastro müdürü başkanlığında,

• Tapu görevlisi,

• Harita teknikeri/teknisyeni,

• Zorunlu durumlarda bilirkişi veya şahitler de dinlenebilir.

2. Teknik Personel

• Mühendisler, teknikerler, kontrolörler bu sürece dahil olur.

V. HAK SAHİPLİĞİ VE TESPİT USULÜ

1. Beyana Dayalı Tespit

• Hak sahipleri bizzat başvurur veya çağrı üzerine beyan verir.

• Resmî belgelerle desteklenmeyen iddialar dikkatle değerlendirilir.

2. Zilyetliğe Dayalı Tespit (m.14)

• Kişinin en az 20 yıl zilyetlikte bulunması gerekir.

• İyiniyetli ve çekişmesiz zilyetlik esas alınır.

3. Kamu Mallarının Tespiti

• Ormanlar, meralar, yaylak ve kışlaklar gibi alanlar devletin hüküm ve tasarrufu altındadır.

• Özel mülkiyete konu olamazlar.

VI. İTİRAZ, DAVA VE KADASTRO MAHKEMESİ

1. Askı Süresi ve İtiraz

• Kadastro tutanakları 30 gün askıya çıkarılır.

• İtirazlar bu sürede kadastro mahkemesine yapılır (m.12).

2. Kadastro Mahkemesi

• İhtisas mahkemesidir, sadece kadastro işlemlerine bakar.

• Kararları, tapu kayıtlarını doğrudan etkiler.

3. Mahkemeye Gitmeden Hataların Düzeltilmesi (m.41)

• Teknik hatalar veya yazım yanlışları, mahkemeye gerek kalmaksızın idarece düzeltilebilir.

VII. KADASTRO SONUÇLARININ HUKUKİ NİTELİĞİ

1. Tescil ve Tapu Sicilinin Oluşması

• Kadastro sonucu oluşan kayıtlar kesinleşince, tapu siciline tescil edilir.

• Bu tescil, hak sahipliği bakımından kesin delil niteliğindedir.

2. Hatırlatma: Kadastro tespiti kurucu nitelik taşır.

VIII. YENİDEN KADASTRO (Ek Madde 4)

• Yıpranmış, kaybolmuş veya bilgi güvenliği tehlikeye düşmüş alanlarda yeniden kadastro yapılabilir.

• Teknolojik yeniliklere uygun dijital veri üretimi hedeflenir.

IX. ORMAN KADASTROSU (m.2 - m.31)

• 6831 sayılı Orman Kanunu ile birlikte yürütülür.

• Devlet ormanları, tapuya tescil edilmez ancak orman kadastrosu ile sınırları belirlenir.

X. GÜNCEL YARGI KARARLARI VE UYGULAMADA ÖNEMLİ NOKTALAR

• Yargıtay kararlarına göre, 20 yıl süreyle zilyet olan kişinin mülkiyet iddiası güçlü delillerle çürütülebilir.

• Köy yerleşim yerleri ve tapu harici miras taksimleri, fiili kullanım dikkate alınarak değerlendirilir.

• Tapusuz taşınmazların satışı mümkün değildir, önce tespit ve tescil gerekir.

XI. SON DEĞİŞİKLİKLER VE GÜNCELLEMELER (2023-2025)

• Dijital kadastro sistemine geçiş süreci hızlandırıldı.

• Kadastro verilerinin e-Devlet üzerinden erişilebilirliği sağlandı.

• Tescil harçlarına ilişkin değişiklikler yapıldı.

• Coğrafi bilgi sistemleri ile entegrasyon zorunluluğu getirildi.

📌 ZİLYETLİKLE MÜLKİYET KAZANIMI

Koşul Açıklama Süre 20 yıl kesintisiz zilyetlik Çekişm⁹e durumu Çekişmesiz olmalı Malik rızası Malik izni olmadan kullanılmalı İyiniyet Zilyet, taşınmazın kendine ait olduğunu sanmalı Kamu malları Zilyetlik mülkiyet kazandırmaz

MÜLKİYET KAVRAMI

Mülkiyet, bir kişinin bir eşya üzerinde hukuk düzeni tarafından tanınan en geniş yetkilere sahip olmasıdır. Bu yetkiler, eşyayı kullanma, ondan yararlanma ve tasarrufta bulunma şeklinde üç ana başlıkta toplanır. Mülkiyet hakkı, sahibine eşyayı dilediği gibi kullanma, gelir elde etme ve isterse başkasına devretme veya yok etme hakkı verir. Aynı zamanda bu hak, üçüncü kişilere karşı da ileri sürülebilen, yani herkese karşı etkili olan mutlak bir haktır.

Mülkiyet hem taşınır hem de taşınmaz mallar üzerinde kurulabilir. Taşınmaz mülkiyeti, özellikle tapu siciline tescil ile kazanılırken; taşınır mülkiyeti, genellikle zilyetliğin devriyle kazanılır. Hukuk sistemimizde mülkiyet hakkı, Anayasa ile de güvence altına alınmıştır ve ancak kamu yararı gerektirdiğinde, kanunla ve bedeli peşin ödenerek sınırlandırılabilir ya da ortadan kaldırılabilir.

Mülkiyet hakkı kişilere geniş bir özgürlük sağlasa da bu özgürlük mutlak değildir. Komşuluk hukukundan doğan yükümlülükler, imar düzenlemeleri ve çevre koruma gibi nedenlerle bu hak sınırlanabilir. Sonuç olarak, mülkiyet hakkı bireylerin ekonomik özgürlüklerinin temelini oluşturur ve hukukun temel kavramlarından biridir.

Ek: Kadastro ile İlgili Sık Sorulan Sorular (SSS)

1. Kadastro mahkemesi kararıyla tapu alınabilir mi?

   • Evet, kesinleşen mahkeme kararıyla tapu tescili yapılır.

2. Kadastro işlemine kimler itiraz edebilir?

   • Hak iddia eden herkes, askı süresi içinde itiraz edebilir.

3. Zilyetliğe dayalı hak iddiasında bulunmak için tapu gerekir mi?

   • Hayır, tapu olmaksızın sadece zilyetlik yeterlidir (belirli şartlarla).