Memurlarda Derece ve Kademe Sistemi

MEMURLARDA DERECE VE KADEME SİSTEMİ – DETAYLI VE ÖĞRETİCİ AÇIKLAMA

1. Derece ve Kademe Nedir?

Derece, memurun hizmet süresi ve eğitim durumuna göre bulunduğu seviyeyi gösterir.
Kademe, her derece içindeki küçük ilerleme birimidir.

• Her derece 3 kademe içerir.

• Derece yükselmesi 3 kademenin tamamlanmasından sonra olur.

• Kademe ilerlemesi yılda 1 kez, sicil ve başarıya göre yapılır.

2. İlk Giriş Dereceleri ve Eğitim Durumları

Memurların öğrenim durumlarına göre memuriyete giriş dereceleri farklıdır:

• İlkokul mezunu: 15. derecenin 1. kademesinden başlar.

• Ortaokul/lise mezunu: 14 veya 13. derecenin 1. kademesinden başlar.

• Ön lisans mezunu: 10. derecenin 1. kademesinden başlar.

• Lisans (üniversite) mezunu: 9. derecenin 1. kademesinden başlar.

• Yüksek lisans yapanlar: Ek gösterge, derece ilerlemesi avantajı sağlar.

• Doktora yapanlar: 1 derece fazla ilerleme hakkı alır.

Örnek: Üniversite mezunu bir zabıt kâtibi, 9/1’den başlar. 1 yıl sonra 9/2, sonra 9/3 olur ve 3 yılın sonunda 8. dereceye geçer.

3. Kademe İlerlemesi (Yıllık İlerleme)

Her yıl sicili olumlu olan memur bir kademe ilerler.

Şartlar:

• Sicilin olumlu olması,

• Ceza almamış olmak (disiplin cezası ilerlemeyi engelleyebilir),

• 1 yıl fiilen çalışmak.

Örnek: 9/1 derecedeki bir memur 1 yıl sonra 9/2’ye geçer. Üç yıl boyunca kademe ilerlemesiyle 9/3’ten sonra 8/1 olur (yani bir üst dereceye geçer).

4. Derece İlerlemesi (Üst Dereceye Geçiş)

3 kademeyi tamamlayan memur, bir üst dereceye geçer.

Örnek: 10/3 → 9/1 → 9/2 → 9/3 → 8/1 şeklinde ilerlenir.

5. Başarı ve Eğitim Nedeniyle Kademe/Derece İlerlemesi

Bazı hallerde memurlar normal süreden önce kademe/derece ilerlemesi alabilir:

• Başarı Belgesi alan memura: Her üç belgede bir kademe ilerlemesi verilebilir.

• Yüksek Lisans ve Doktora yapanlara: 1 derece ilerleme hakkı tanınabilir.

• Son sekiz yıl içinde hiç ceza almayan memura: Ek 1 kademe verilir.

Örnek: Ceza almadan sekiz yıl çalışan bir zabıt kâtibi, ödül olarak fazladan 1 kademe ilerler.

6. Yükselinebilecek En Üst Derece

• Memurlar için en yüksek derece 1. derecedir.

1. dereceye ulaşmak için genellikle en az 20-25 yıllık hizmet gerekir.

• Eğitim durumu ve unvan, bu süreyi etkiler.

• Her dereceye herkes ulaşamaz; bazen kadro sınırlamaları olur.

Örnek: Bir lise mezunu hizmetli 1. dereceye ulaşamaz; eğitim ve kadro sınırlı olabilir. Ancak üniversite mezunu bir yazı işleri müdürü, 1. dereceye kadar yükselebilir.

7. Kademe ve Derece Arasındaki Farkın Önemi

• Derece, maaşın temel göstergesidir. Derece yükseldikçe maaş artar.

• Kademe, küçük artışlardır. Örneğin: 9/1 ile 9/3 arasında az fark olur ama 8/1’e geçince fark daha belirgin olur.

• Emeklilikte ek gösterge ve derece çok önemlidir.

8. Derece Yükselmesinin Yapılamayacağı Haller

• Disiplin cezası alan memurun o yıl derecesi/kademesi durdurulabilir.

• Görevde geçirdiği süreye rağmen şartları sağlamayan memur bekletilebilir.

• Kadrosu üst dereceyi almaya uygun değilse terfi ettirilmeyebilir.

9. Unvanlara Göre Derece Sınırları

Bazı unvanlar için yükselinebilecek en yüksek derece sınırlıdır:

• Zabıt Kâtibi: 1. dereceye kadar çıkabilir.

• Hizmetli: En fazla 5. veya 3. dereceye kadar yükselebilir (eğitim ve kadroya bağlı).

• Şef: Genelde 1-3 arası derecelerde görev yapar.

• Yazı İşleri Müdürü: 1. dereceye kadar yükselebilir.