TEMİNAT MEKTUBU NEDİR?

💼 TEMİNAT MEKTUBU NEDİR?

Hukuki Boyutları, Türleri ve Dikkat Edilmesi Gerekenler (2025)

📌 SEO Başlıkları:

• Teminat mektubu nedir, nasıl alınır?

• Banka teminat mektubunun hukuki geçerliliği

• Kamu ihalelerinde teminat mektubu şartları

• Geçici ve kesin teminat mektupları farkı

• Teminat mektubu iptal edilir mi?

🧾 1. Teminat Mektubu Nedir?

Teminat mektubu; bir bankanın, bir kişinin ya da şirketin belirli bir yükümlülüğü yerine getireceğini garanti eden yazılı beyanıdır.

📌 En sık karşılaşıldığı alanlar:

• Kamu ihaleleri

• Ticari sözleşmeler

• İnşaat taahhütleri

• Vergi borcu ertelemesi

• İthalat-ihracat işlemleri

⚖️ 2. Teminat Mektubunun Hukuki Niteliği

Türk Borçlar Kanunu ve Bankacılık Kanunu’na göre, teminat mektubu:

✅ Bir garanti sözleşmesidir.
✅ Banka, üçüncü kişiye karşı doğrudan borç altına girer.
✅ Şarta bağlı olarak tazminat ödenmesi mümkündür.
✅ Hakkında dava açılabilir, ihtiyati haciz veya ihtiyati tedbir konusu olabilir.

📌 Teminat mektubu veren banka, asıl borçlunun borcunu ödememesi hâlinde alacaklıya ödeme yapmayı taahhüt eder.

🔍 3. Teminat Mektubu Türleri

1️⃣ Geçici Teminat Mektubu

• Genellikle kamu ihalelerinde istenir.

• İhalenin tamamlanmasına kadar geçerlidir.

• Süresi kısadır, yüklenici seçilirse kesin teminata dönüşür.

2️⃣ Kesin Teminat Mektubu

• Sözleşme imzalandıktan sonra alınır.

• Proje tamamlanana kadar geçerlidir.

• Uygulama ve teslim taahhüdünün garantisidir.

3️⃣ Avans Teminat Mektubu

• İşverenin yükleniciye ön ödeme yapabilmesi için alınır.

• Avansın amacı dışında kullanılmaması garanti edilir.

4️⃣ Gümrük ve Vergi Teminat Mektubu

• Gümrük vergileri, KDV, ÖTV gibi vergi borçları için alınır.

• Özellikle ithalat-ihracatta kullanılır.

🏦 4. Teminat Mektubu Nasıl Alınır?

Teminat mektubu bir bankadan alınır. Aşağıdaki belgeler gerekir:

• Ticaret sicil gazetesi

• İmza sirküleri

• Vergi levhası

• Geçmiş mali tablolar

• Bankanın istediği ek teminatlar (ipotek, kefalet, nakit blokaj)

📝 Banka, başvuruyu değerlendirip, firmaya veya kişiye risk analizine göre teminat mektubu düzenler.

📉 5. Teminat Mektubunun Süresi, İptali ve Riskleri

• Süre: Her teminat mektubu için belirli bir geçerlilik süresi bulunur.

• İptal: Süresi dolmadan teminat mektubu tek taraflı olarak iptal edilemez. Ancak alacaklının yazılı rızasıyla iade alınabilir.

• Risk:

  • Süresi bitmeden iade edilmeyen teminat mektubu hâlâ geçerlidir.

  • Haksız talep halinde bile banka ödeme yapmak zorunda kalabilir.

  • Bu nedenle “teminat mektubu formatı” çok önemlidir.

📌 6. 2025 Yılı Güncel Uygulamalar

• Elektronik Teminat Mektubu (e-TM):
  Kamu ihalelerinde artık Kamu İhale Kurumu (EKAP) üzerinden elektronik ortamda teminat mektubu verilebiliyor.

• Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK):
  Bankalara teminat mektubu risklerinin sermaye yeterliliğine etkisini artıran yeni düzenlemeler getirdi.

• Yargı Kararları:
  Haksız teminat tahsilatına karşı ihtiyati tedbir kararı alınabileceği yönünde birçok yerel ve Yargıtay kararı oluştu.

❓ 7. Sık Sorulan Sorular (SSS)

❓ Teminat mektubu iade edilmezse ne olur?
➡ Süresi geçene kadar banka yükümlülüğü devam eder. Alacaklı isterse tazmin talebinde bulunabilir.

❓ Teminat mektubu bir başkasına devredilebilir mi?
➡ Teminat mektubu kişiye özeldir. Üçüncü kişiye devredilemez.

❓ Teminat mektubu bozulursa ne olur?
➡ Alacaklı, bankadan mektup tutarını talep eder. Banka, borçludan tahsil eder.

✅ Özetle

Başlık Açıklama Teminat Mektubu Bankanın üçüncü kişiye karşı garanti verdiği yazılı belgedir Türleri Geçici, kesin, avans, vergi teminatı Süre Belirli süreli, süresi dolana kadar geçerlidir Alınma Yeri Ticari bankalar Kullanım Alanı İhale, ticaret, vergi, inşaat, dış ticaret 2025 Gelişmeleri e-TM uygulaması, BDDK denetimleri, yeni kararlar

📚 Kaynaklar

• Türk Borçlar Kanunu

• 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu

• Bankacılık Kanunu

• BDDK Düzenlemeleri

• Kamu İhale Kurumu (EKAP)

• Yargıtay 11. ve 15. Hukuk Daireleri Kararları

📌 SEO Etiketleri

#teminatmektubu #kesinteminat #bankateminatı #ihaleteminatı #hukukcemiyeti #teminathukuku